همنشین

عمل ((لیلة الرغایب ))
چنانچه شب اول ماه مصادف با شب جمعه بود، سزاوار است عمل ((لیلة الرغائب )) را نیز انجام دهد. از پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله و سلم ) روایت شده است که فرمودند: از اولین شب جمعه در ماه رجب غافل نشوید. زیرا شبى است که فرشتگان آنرا ((لیلة الرغائب )) مى نامند. این نامگذارى به این جهت است که هنگامى که یک سوم از شب گذشت هیچ فرشته اى در آسمانها و زمین نمى ماند مگر این که در کعبه و اطراف آن جمع مى شوند. آنگاه خداوند بطور غیرمنتظره اى بر آنان وارد شده و مى فرماید: اى فرشتگانم ! هر چه مى خواهید از من درخواست کنید. فرشتگان عرض مى کنند: حاجات ما این است که از روزه داران رجب درگذرى . خداوند مى فرماید: این کار را انجام دادم . بهتر است کسى که این حدیث را مى شنود، در این شب ، زیاد بر فرشتگان صلوات فرستاده تا تکلیفى را که آیه تحیت (12) به عهده ما گذاشته باندازه توانایى انجام داده باشد - سپس رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: کسى که روز پنجشنبه اول رجب را روزه گرفته و سپس بین نماز مغرب و عشا دوازده رکعت نماز بجا آورده هر دو رکعت به یک سلام و در هر رکعتى سوره فاتحه یک بار، انا انزلناه فى لیلة القدر سه بار و قل هو الله احد را دوازده بار خوانده ، و هنگامى که نماز تمام شد، هفتاد بار بر من (با این الفاظ) صلوات بفرستد: اللهم صل على محمد النبى الاءمى و على آله ، سپس سجده کرده و در سجده هفتاد بار بگوید: سبوح قدوس رب الملائکة و الروح ؛ سپس سر خود را بلند کرده و بگوید: رب اغفر و ارحم و تجاوز عما تعلم انک انت العلى الاءعظم آنگاه بار دیگر به سجده رفته و در سجده همان چیزى را بگوید که در سجده اول گفت ، سپس حاجت خود را از خدا بخواهد، ان شاءالله تعالى برآورده مى شود. سپس رسول خدا فرمودند: قسم به کسى که جانم در دست اوست ؛ هیچ بنده یا کنیزى - از بندگان و کنیزان خدا - این نماز را به جا نمى آورد، مگر این که خداوند گناهان او را مى بخشد گرچه گناهان او مثل کف دریا و بعدد شن و بوزن کوهها و بعدد برگهاى درختان باشد و روز قیامت هفتصد نفر از خویشاوندان خود را که همگى سزاوار آتش ‍ باشند شفاعت مى کند. و در شب اول قبر خداوند ثواب آن را به بهترین صورت ، با روى گشاده و خندان و زبان فصیح براى او مى فرستد که مى گوید: اى محبوب من ! مژده بده ؛ از هر سختى نجات پیدا کردى . مى پرسد: تو کیستى ؟ رویى بهتر از روى تو ندیده و بویى به خوشبویى تو مشامم نرسیده . جواب مى دهد: اى محبوب من ! من ثواب آن نمازى هستم که در فلان شب ، فلان منطقه ، فلان ماه و فلان سال بجا آوردى ؛ امشب آمده ام تا حقت را ادا کرده ، مونس تنهایى تو بوده و وحشتت را از بین ببرم ؛ و زمانى که در شیپور دمیده شود، در عرصه قیامت بر سرت سایه افکنم . و تو هرگز هیچ خیرى را از جانب مولایت از دست نخواهى داد.
در اینجا این سؤ ال پیش مى آید که : ظاهر روایت این است که ((لیلة الرغائب )) اولین شب جمعه ماه رجب است ؛ و اگر اعمالى که در این روایت ذکر شده از اعمال این شب بوده و شب جمعه اول ماه ، مصادف با اول ماه شد، چگونه مى توان این عمل را بجا آورد؟- زیرا در این صورت پنجشنبه قبل از جمعه اول ، جزء ماه رجب نیست - جواب این است که اگر بخواهیم به ظاهر روایت عمل کنیم ، باید بگوییم این اعمال در صورتى است که شب اول ماه شب جمعه نباشد؛ و اگر شب جمعه بود، شب جمعه دوم این اعمال انجام مى شود؛ گرچه لیلة الرغائب نباشد. چون در روایت تصریح نشده که این اعمال حتما باید در لیلة الرغائب باشد. ولى راه دوم و سومى هم هست که صحیحتر به نظر مى رسد. راه دوم این است که این اعمال را بدون روزه انجام دهیم و راه سوم این است که روزه را هم بگیریم گرچه روزه در رجب نباشد.